Chậm nói là một trong những dấu hiệu phổ biến của bệnh tự kỷ. Chính vì lý do này, nhiều bậc phụ huynh có trẻ chậm nói cảm thấy lo lắng, nhất là khi số lượng trẻ tự kỷ ngày càng gia tăng. Trẻ tự kỷ có biểu hiện chậm nói thường gặp nhiều khó khăn trong giao tiếp, với rào cản ngôn ngữ dẫn đến sự phát triển khả năng ngôn ngữ kém hơn so với các trẻ em khác.
Trẻ tự kỷ chậm nói là gì?
Tự kỷ, hay còn gọi là rối loạn phổ tự kỷ, là một hội chứng liên quan đến sự phát triển thần kinh và chức năng của não. Trẻ em mắc chứng tự kỷ thường gặp khó khăn trong giao tiếp, có biểu hiện chậm nói, thường lảng tránh ánh mắt của người lớn, không phản ứng khi được gọi tên và không quay đầu về phía nguồn âm thanh. Trong những năm gần đây, tỷ lệ trẻ tự kỷ bẩm sinh ngày càng gia tăng, đặc biệt là ở bé trai có tỉ lệ mắc bệnh cao hơn so với bé gái.
Nguyên nhân khiến trẻ tự kỷ chậm nói
Nguyên nhân chính xác dẫn đến tình trạng tự kỷ ở trẻ em vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng sự khởi phát của tự kỷ có thể liên quan đến di truyền, các yếu tố chu sinh, hoặc tác động từ những điều kiện môi trường không an toàn. Trong nhiều trường hợp, sự phát sinh tự kỷ ở trẻ có thể là kết quả của sự kết hợp giữa nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra tự kỷ ở trẻ:
-
Di truyền: Các gia đình có tiền sử mắc chứng tự kỷ, chậm phát triển trí tuệ, hoặc các rối loạn tâm thần khác có nguy cơ cao hơn trong việc truyền lại đặc điểm này cho con cái. Trẻ em sinh ra trong gia đình có cha mẹ hoặc người thân bị tự kỷ có khả năng mắc bệnh rất cao. Tỷ lệ này hứa hẹn sẽ cao hơn ở các cặp sinh đôi cùng trứng, đặc biệt là các cặp sinh đôi nam, do bé trai mắc tự kỷ với tỷ lệ gấp 5 lần so với bé gái.
-
Yếu tố chu sinh: Nếu trong quá trình mang thai, người mẹ mắc phải các bệnh như tiểu đường, viêm gan, hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại trong môi trường ô nhiễm, thai nhi có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Cấu trúc não và hệ thần kinh của trẻ có thể có khiếm khuyết do nhiễm độc, làm gia tăng nguy cơ phát triển tự kỷ. Những biến chứng trong thai kỳ dẫn đến sinh non hoặc trẻ nhẹ cân cũng có thể tác động đến sự phát triển của trẻ.
-
Yếu tố môi trường: Các yếu tố môi trường như thực phẩm, nước uống, không khí xung quanh nơi người mẹ sống, hoặc tác nhân khó lường từ môi trường có thể ảnh hưởng đến sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi. Các nhà nghiên cứu vẫn đang cố gắng làm rõ mối liên hệ giữa những yếu tố này.
Bên cạnh đó, phụ nữ mang thai ở độ tuổi cao và những người thường xuyên chịu áp lực, căng thẳng cũng có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Thai phụ lớn tuổi thường dễ gặp các biến chứng trong thai kỳ, trong khi những thai phụ làm việc nặng nhọc, bị áp lực cao cũng có nguy cơ sinh non tăng lên. Việc tự ý sử dụng thuốc mà không có sự tư vấn của bác sĩ cũng là một lý do có thể dẫn đến tình trạng tự kỷ chậm nói bẩm sinh ở trẻ.
5 biểu hiện điển hình của trẻ tự kỷ chậm nói
Chậm nói có thể là dấu hiệu rõ ràng của bệnh tự kỷ, nhưng không phải trẻ nào bị chậm nói là tự kỷ. Dưới đây là 5 dấu hiệu có thể chỉ ra rằng trẻ chậm nói có nguy cơ bị tự kỷ:
-
Trẻ biết biết chỉ tay hoặc không có những cử chỉ giao tiếp phù hợp cũng ở độ tuổi 12 tháng.
-
Khi 16 tháng, trẻ vẫn chưa nói được từ nào.
-
Đến 24 tháng, trẻ không thể nói được 2 từ hoặc nói không rõ.
-
Không hay nhìn ai nhưng lại nhìn lâu vào đồ vật có động tác đơn giản như quạt đang quay.
-
Trẻ mất đi kỹ năng ngôn ngữ hoặc kỹ năng xã hội mà trẻ đã từng có ở bất kỳ độ tuổi nào.
Trẻ tự kỷ chậm nói thường lặp lại động tác hoặc nhìn lâu vào đồ vật có động tác đơn giản
Trên đây là những điều cần biết về trẻ chậm nói có nguy cơ tự kỷ. Để xác định chính xác liệu trẻ có mắc chứng tự kỷ hay không, cha mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế có uy tín và chuyên môn trong việc phát hiện và điều trị tự kỷ.
Viện Phát Triển Ngôn Ngữ từ Viện Tâm Lý Học Và Phát Triển Mô Hình Giáo Dục (IEPMD) là đơn vị đầu ngành trong can thiệp trẻ tự kỷ, trẻ tăng động giảm chú ý, trẻ chậm nói, chậm phát triển ngôn ngữ, trẻ ngọng, rối loạn âm vị,… Đến với Viện IEPMD, trẻ sẽ được đánh giá và can thiệp bởi những chuyên gia hàng đầu tại Việt Nam, có kiến thức chuyên sâu và tận tâm với trẻ.
Để liên hệ đặt lịch đánh giá và can thiệp tại Viện Tâm Lý Học Và Phát Triển Mô Hình Giáo Dục, ba mẹ vui lòng gọi số Hotline: 0818.636.988 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY
