Sẽ rất dễ dàng để nhận thấy sự khác biệt trong khả năng phát triển, đặc biệt là kỹ năng xã hội và ngôn ngữ của trẻ em mắc rối loạn phổ tự kỷ ngay từ khi chúng còn là sơ sinh. Đây cũng là các dấu hiệu để nhận diện trẻ tự kỷ, nếu cha mẹ chú ý đến quá trình phát triển của con. Dưới đây là 5 biểu hiện trẻ tự kỷ giúp cha mẹ có thể đánh giá được phần nào nguy cơ của con mình, từ đó đưa trẻ đi thăm khám và can thiệp sớm!
1. Sơ lược về bệnh tự kỷ ở trẻ
Tự kỷ được hiểu là một nhóm rối loạn phát triển với nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng, thường xuất hiện từ khi trẻ dưới 3 tuổi và có diễn tiến kéo dài theo thời gian.
Bệnh tự kỷ ở trẻ em được coi là một dạng rối loạn não bộ do sự phát triển thần kinh không bình thường, như sự thay đổi cấu trúc ở tiểu não, thùy trán và thùy thái dương, kèm theo các vấn đề về hoạt hóa cấu trúc lưới và bất thường sinh hóa thần kinh, nguyên nhân có thể liên quan đến các gen bất thường. Tuy nhiên, các vấn đề này vẫn đang được nghiên cứu và chưa được xác định rõ ràng.
Trong những năm gần đây, tỷ lệ trẻ em được chẩn đoán mắc tự kỷ ngày càng gia tăng, khoảng 1/100 trẻ, trong đó tự kỷ điển hình chiếm 16,8%. Con trai có nguy cơ mắc nhiều hơn con gái từ 4 đến 6 lần.

Bé trai có nguy cơ mắc tự kỷ nhiều hơn bé gái từ 4 đến 6 lần
2. Nguyên nhân gây bệnh tự kỷ ở trẻ em
Mặc dù cho đến nay, các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây bệnh tự kỷ ở trẻ em, nhưng có một số quan điểm cho rằng, trẻ mắc tự kỷ có thể do:
-
Di truyền: sự phát triển không đồng đều của não bộ do một số gen gây ra có thể dẫn đến tổn thương não.
-
Trong thời kỳ mang thai, việc mẹ thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại như thuốc lá, rượu, bia và ma túy có thể làm tăng nguy cơ trẻ bị tự kỷ sau khi chào đời.
-
Các yếu tố môi trường không thuận lợi cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ mắc tự kỷ, chẳng hạn như ô nhiễm môi trường, tiếp xúc với hóa chất độc hại, và gia đình thiếu quan tâm, nuôi dạy.

Mẹ thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại, chất gây nghiện có thể làm tăng nguy cơ trẻ bị tự kỷ sau khi chào đời
3. Biểu hiện thường gặp ở trẻ tự kỷ
Việc nhận biết sớm các dấu hiệu tự kỷ là vô cùng quan trọng, giúp trẻ được can thiệp kịp thời và hiệu quả. Dưới đây là 5 biểu hiện thường gặp ở trẻ tự kỷ:
3.1. Kỹ năng tương tác xã hội kém
-
Khó khăn trong việc tạo và duy trì mối quan hệ: Trẻ tự kỷ thường ít quan tâm đến việc chơi với các bạn cùng trang lứa, khó chia sẻ cảm xúc và khó hiểu ý định của người khác.
-
Thiếu các cử chỉ phi ngôn ngữ: Trẻ có thể không biết vẫy tay chào, không nhìn vào mắt người khác khi nói chuyện, hoặc không hiểu các biểu cảm trên khuôn mặt.
-
Không đáp ứng khi được gọi tên: Trẻ có thể không phản ứng khi được gọi tên, hoặc chỉ đáp ứng khi có một kích thích mạnh.
3.2. Ngôn ngữ có nhiều bất thường
-
Chậm nói hoặc không nói: Nhiều trẻ tự kỷ chậm nói so với các bạn cùng trang lứa, hoặc thậm chí không nói được.
-
Lặp lại các từ hoặc cụm từ: Trẻ có thể lặp lại những từ hoặc cụm từ mà chúng đã nghe nhiều lần, gọi là echolalia.
-
Khó hiểu ngôn ngữ bóng gió: Trẻ tự kỷ thường khó hiểu những câu nói bóng gió, ẩn dụ hoặc những câu nói không trực tiếp.
3.3. Hành vi bất thường
-
Hành vi lặp đi lặp lại: Trẻ có thể lặp đi lặp lại một hành động nào đó như vỗ tay, xoay tròn, hoặc xếp hàng các đồ vật.
-
Mẫn cảm với các giác quan: Trẻ có thể rất nhạy cảm với âm thanh, ánh sáng, mùi hoặc cảm giác xúc giác.
-
Khó thích thay đổi: Trẻ thường có những thói quen cố định và rất khó thích nghi với những thay đổi trong môi trường sống.
3.4. Ý thích thu hẹp
-
Quan tâm đến một số đối tượng hoặc hoạt động rất hạn hẹp: Trẻ có thể chỉ thích chơi với một loại đồ chơi nhất định hoặc chỉ quan tâm đến một chủ đề cụ thể.
-
Khó chuyển đổi giữa các hoạt động: Trẻ có thể gặp khó khăn khi chuyển từ một hoạt động này sang một hoạt động khác.
3.5. Rối loạn cảm giác
-
Nhạy cảm quá mức hoặc kém nhạy cảm với các giác quan: Trẻ có thể rất sợ tiếng ồn, ánh sáng mạnh, hoặc không thích được chạm vào.
-
Tìm kiếm những cảm giác bất thường: Trẻ có thể tự gây tổn thương cho bản thân hoặc có những hành vi lặp đi lặp lại để tìm kiếm những cảm giác nhất định.
Viện Phát Triển Ngôn Ngữ từ Viện Tâm Lý Học Và Phát Triển Mô Hình Giáo Dục (IEPMD) là đơn vị đầu ngành trong can thiệp trẻ tự kỷ, trẻ tăng động giảm chú ý, trẻ chậm nói, chậm phát triển ngôn ngữ, trẻ ngọng, rối loạn âm vị,… Đến với Viện IEPMD, trẻ sẽ được đánh giá và can thiệp bởi những chuyên gia hàng đầu tại Việt Nam, có kiến thức chuyên sâu và tận tâm với trẻ.
Để liên hệ đặt lịch đánh giá và can thiệp tại Viện Tâm Lý Học Và Phát Triển Mô Hình Giáo Dục, ba mẹ vui lòng gọi số Hotline:0818.636.988 hoặc đặt lịch trực tiếp [TẠI ĐÂY]